کلماتی نظیر سبزیجات و یا گوشت خام به دلیل متداول بودن در زندگی روزمره، بهخوبی برایتان آشناست. ولی احتمال دارد واژه عسل خام برایتان چندان آشنا نباشد. البته این احتمال وجود دارد بهصورت اتفاقی این کلمه را دیده یا شنیده باشید؛ اما نمیدانید این نوع عسل چیست؛ به همین منظور، در این مقاله از سری مقالات وست ویژن، میخواهیم شما را با عسل حرارت ندیدهٔطبیعی، خواص و تفاوت آن با عسلهای تجاری موجود در فروشگاهها آشنا کرده و به بررسی این موضوع بپردازیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.
عسل خام چیست؟در طول تاریخ و در سراسر جهان، مردم عسل را جمع آوری کرده و از آن هم به عنوان شیرین کننده و هم به عنوان دارو استفاده کرده اند. طعم عسل با محل مبدا و منبع شهد آن مرتبط می باشد. از شبدر (رایج ترین منبع تولید عسل) گرفته تا گل وحشی، شکوفه پرتقال، اکالیپتوس، مریم گلی و گیاه های دیگر باعث می شود ویژگی های عسل خام تغییر کند.
عسل خام چیست؟
زنبورهای عسل شهد گلهای مختلف را جمعآوری میکنند و آنها را به مایع طلایی چسبناک شیرینی به نام عسل تبدیل میکنند. عسل خام مستقیماً از لانه زنبور بدون هیچ گونه پاستوریزه کردن و فرآوری به دست می آید. عسل خام غلیظ و چسبناک و کاراملی است. برخی افراد معتقدند که انواع خام عسل برای سلامتی مطلوب بهتر است، در حالی که برخی دیگر ادعا می کنند که هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد.
به طور کلی عسل خام به عنوان عسلی شناخته می شود که در کندو وجود دارد، بدون اینکه فیلتر یا پاستوریزه شود.
عسل، چه خام و چه پاستوریزه، به دلیل رطوبت کم و اسیدیته بالا، به طور طبیعی در برابر رشد باکتری ها و سایر موجودات خطرناک مقاومت می کند. با این حال، هاگ های مخمری که به طور طبیعی در شهد مورد استفاده برای تولید عسل وجود دارند، می توانند تکثیر شوند و باعث تخمیر شوند و می توانند بر طعم تأثیر بگذارند. برخی از تولیدکنندگان تجاری محصولات خود را پاستوریزه می کنند که هر گونه مخمر باقی مانده را از بین می برد. همچنین از بلور شدن سریع عسل جلوگیری می کند.
با استخراج عسل از کندو و ریختن آن روی پارچه مشبک یا نایلونی عسل از ناخالصی هایی مانند موم زنبور عسل و زنبورهای مرده جدا می شود. پس از این مرحله، عسل خام در بطری ریخته می شود و آماده مصرف است. اما عسل معمولی قبل از وارد بطری شدن است پاستوریزه و فیلتر می شود. در فرآیند پاستوریزه کردن عسل با اعمال حرارت زیاد مخمر موجود در عسل را از بین می برد. این به افزایش عمر مفید کمک می کند و آن را صاف تر می کند.
همچنین، فیلتراسیون ناخالصیهایی مانند زبالهها و حبابهای هوا را از بین میبرد تا عسل برای مدت طولانیتری به صورت مایع شفاف باقی بماند. این از نظر زیبایی برای بسیاری از مصرف کنندگان جذاب است.
برخی از عسلهای تجاری بهعلاوه با انجام اولترافیلتراسیون فرآوری میشوند. این فرآیند آن را برای شفافتر و صافتر کردن آن بیشتر میکند، اما میتواند مواد مغذی مفیدی مانند گرده، آنزیمها و آنتیاکسیدانها را حذف کند.
شهد و گرده در لانه زنبور عسل بسته بندی می شوند و در نهایت به منبع غذایی برای زنبورها تبدیل می شوند. گرده زنبور عسل حاوی بیش از 250 ماده از جمله ویتامین ها، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب ضروری، ریز مغذی ها و آنتی اکسیدان ها است.
حتی وزارت بهداشت آلمان گرده زنبور عسل را به عنوان دارو می شناسد. متأسفانه، روش های پردازش مانند عملیات حرارتی و اولترافیلتراسیون می تواند گرده زنبور عسل را از بین ببرد.
عسل خام سرشار از مواد مغذی گیاهی و پلی فنول است که حافظه را بهبود می بخشد و به عنوان تقویت کننده مغز عمل می کند. به درمان زوال عقل و سایر بیماریهای التهابی عصبی کمک میکند. مطالعاتی در سال 2017 نشان داد که عسل خام اثرات محافظتی برای سیستم تنفسی، گوارشی، قلبی عروقی و عصبی دارد و حتی می تواند پتانسیل درمان سرطان داشته باشد.
عسل خام حاوی مجموعه ای از مواد شیمیایی گیاهی است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند. برخی از انواع عسل به اندازه میوه ها و سبزیجات آنتی اکسیدان دارند. آنتی اکسیدان ها به محافظت از بدن در برابر آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کنند.
گرده زنبور عسل که دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است.
بره موم زنبور عسل، ماده ای چسب مانند که به حفظ کندو کمک می کند.
کلسیم
منیزیم
منگنز
نیاسین
اسید پانتوتنیک
فسفر
پتاسیم
ریبوفلاوین
فلز روی
یکی از مهمترین فواید عسل خام این است که می تواند انواع باکتری ها، قارچ ها و سایر عوامل بیماری زا را از بین ببرد. ویسکوزیته بالای آن به محافظت در برابر میکروب ها کمک می کند. پراکسید هیدروژن یک ضد عفونی کننده قوی موجود در عسل است. این به طور طبیعی سیستم ایمنی ما را در برابر عفونت های باکتریایی و قارچی تقویت می کند و ما را سالم نگه می دارد.
ترکیبات قدرتمند عسل به هضم غذا کمک می کند و حرکات روده را آرام می کند. گازهای متابولیک را خنثی می کند و تعادل قلیایی خنثی بدن را حفظ می کند. استفاده منظم از عسل در برابر محافظت در برابر باکتری هلیکوباکتر پیلوری بسیار موثر است. علاوه بر این، آنزیمهای موجود در عسل خام بهعنوان کاتالیزور در فرآیند هضم عمل میکنند و زخمهای گوارشی را التیام میبخشند.
عسل خام پوست را به خوبی هیدراته و بدون چربی نگه می دارد. با توجه به این خواص، به عنوان یک مرطوب کننده پوست و تونر ضد باکتری عمل می کند که پیری را کند می کند. آنزیمهای عسل خام مانند لایهبردار عمل میکنند، سلولهای مرده پوست را از بین میبرند و به پوست درخشندگی میبخشند.
عسل تجاری چیست؟
پاستوریزهکردن یا حرارت دادن عسل، یکی از مراحل اصلی پروسه تولید عسل فروشگاهی است؛ در طی این فرایند دمای عسل را بهسرعت به دمای بالا میرسانند و سپس خنک میکنند؛ این کار بیشتر به دلیل مشتریپسند کردن عسل صورت میپذیرد، چرا که عسل حرارت ندیده پس از مدتی شکرک میزند. این مسئله منجر به ازبینرفتن رضایت خاطر مشتری میشود؛ لذا با گرما دادن عسل، این ماده هرگز شکرک نمیزند و شفاف میشود.
- فیلتراسیون
فیلتراسیون بهمنظور خارجکردن تمامی ذرات معلق در عسل، مانند گرده گل و برهموم صورت میگیرد و تقریباً هیچگونه جسمی بهغیراز خود عسل باقی نمیماند؛ بنابراین عسلِ یکدست حاصل میگردد.
تفاوت عسل خام و عسل معمولی چیست؟
عسل خام به طور طبیعی کدرتر از عسل معمولی است زیرا بقایای لانه زنبور آنقدر کوچک است که فیلتر نمی شود.
عسل خام نسبت به عسل معمولی از نظر رنگ و بافت تنوع بیشتری دارد. رنگ عسل خام ممکن است بسته به گلهایی که زنبورها گرده افشانی کرده اند تغییر کند.
در حالی که هیچ مطالعه بزرگی تایید نکرده است که عسل خام مغذی تر از عسل معمولی است، برخی از مطالعات کوچک نشا
خطرات خوردن عسل خام
عسل خام می تواند حاوی هاگ های باکتری کلستریدیوم بوتولینوم باشد.
این باکتری برای نوزادان یا کودکان زیر یک سال مضر است. ممکن است باعث مسمومیت بوتولیسم شود که ممکن است منجر به مرگ شود.
با این حال، بوتولیسم در میان بزرگسالان سالم و کودکان بزرگتر بسیار نادر است. با افزایش سن، روده به اندازه ای رشد می کند که مانع از رشد هاگ های بوتولینوم شود.
اگر بلافاصله پس از خوردن عسل خام عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ و اسهال را تجربه کردید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
توجه داشته باشید که عسل معمولی نیز ممکن است حاوی هاگ کلستریدیوم بوتولینوم باشد. این بدان معناست که نوزادان یا کودکان زیر یک سال نیز باید از آن اجتناب کنند.
چگونگی تشخیص عسل خام (تفاوت عسل خام و حرارت دیده)
در حالت کلی، دوراه اصلی و عمده برای تشخیص عسل تجاری با عسل حرارت ندیده و خام وجود دارد که در این قسمت به بررسی این دو روش میپردازیم:
- روش اول
نخستین و هم چنین بهترین روش برای آزمایش عسل و شناسایی عسل حرارت ندیده از حرارت دیده است. فاکتور اصلی نیز در آزمایش این روش، اندازهگیری میزانHMF یا۵-هیدروکسی متیل فورفورال است؛ چرا که میزان این ماده در عسل تعیینکنندهٔحرارت دیدن و یا ندیدن عسل است؛ علاوه بر این، میزان تازگی عسل را نیز میتواند مشخص کند.
- روش دوم
روش دوم به شکرکزدن عسل مربوط میشود؛ همانطور که میدانید عسل حرارت ندیده یا خام پس از مدتی شکرک میزند؛ یا بهاصطلاح میتوان گفت رس میبندد و این شکرک، نشانهای از خام بودن عسل است.
سخن پایانی
در قسمتهای قبلی خواندید که عسل حرارت ندیده یا خام چیست، طبیعی بودن عسل، کاملاً متفاوت با خام بودن آن است. چندین عامل برای اینکه دریابید عسل تجاری با عسل خام تفاوتهایی دارد؛ قبلاً ذکر شده؛ اما شناسایی و تشخیص آن نیازمند تجربه و مهارت فراوانی است.
از اینکه تا انتهای این مقاله با ما همراه ما بودید از شما سپاسگزاریم. امیدواریم اطلاعاتی که در این مقاله به شما ارائه شد، برایتان مفید واقع شده باشد. در صورت داشتن سؤال یا ابهامی کارشناسان مجموعه ما همواره آمادهٔپاسخگویی و خدمترسانی به شما علاقهمندان هستند.
سؤالات متداول
1. عسل خام چیست؟
عسل حرارت ندیده یا خام، یک نوعِ ویژه یا متفاوت از عسلهای موجود در بازار نیست، بلکه به دلیل این که این نوع عسل فراوری نشده است، عسل حرارت ندیده یا خام اطلاق میشود. به این معنی که عسل تولید شده را درست به صورتی که از کندوی عسل برداشته شده است، به مشتری میفروشند و تغییراتی از قبیل پاستوریزهکردن یا حرارت دادن صورت نمیگیرد.
2. عسل تجاری چیست؟
عسل تجاری به عسلی گفته میشود که چندین مرحله عملیات بر روی عسل اعمال شده باشد. از مهمترین آنها میتوان به فیلتراسیون و پاستوریزاسیون اشاره کرد.